زیرنویس فیلم پیام ریچارد استالمن به مناسبت روز آزادی نرمافزار برای ایران/فارسی
1 00:00:00,000 --> 00:00:04,175 به روز آزادی نرمافزار خوش آمدید
2 00:00:04,425 --> 00:00:08,099 که بخشی از جنبش نرمافزار آزاد است
3 00:00:08,349 --> 00:00:11,945 کمپینی برای نرمافزارهایی که به آزادی کاربر احترام میگذارند
4 00:00:12,195 --> 00:00:15,523 نرمافزار فقط دو حالت میتواند داشته باشد
5 00:00:15,773 --> 00:00:22,251 یا کاربرها برنامه را کنترل میکنند یا برنامه کاربرها را
6 00:00:22,501 --> 00:00:27,865 مورد اول را نرمافزار آزاد مینامیم، آزاد به معنایی که در کلمهٔ آزادی به کار میرود
7 00:00:28,115 --> 00:00:30,132 که در فارسی میشود «آزاد»
8 00:00:30,382 --> 00:00:35,739 چون کاربران برای داشتن کنترل روی برنامه،
9 00:00:35,989 --> 00:00:44,514 به آزادیهای خاصی نیاز دارند. ۴ آزادی ضروری وجود دارد که معیارهای نرمافزار آزاد را میسازند:
10 00:00:44,764 --> 00:00:49,152 آزادی صفر، آزادی اجرای برنامه به هر شکلی که بخواهید؛
11 00:00:49,402 --> 00:00:55,045 آزادی ۱، آزادی برای مطالعهٔ متن برنامه و
12 00:00:55,295 --> 00:00:59,064 تغییر آن به طوریکه محاسبات شما را به شکلی که شما میپسندید انجام دهد؛
13 00:00:59,314 --> 00:01:03,113 آزادی ۲، آزادی کمک به دیگران است
14 00:01:03,363 --> 00:01:07,863 آزادی کپی کردن و توزیع کپیهایی
15 00:01:07,900 --> 00:01:11,446 از برنامه هر زمان که بخواهید. و آزادی ۳
16 00:01:11,696 --> 00:01:14,446 آزادی همکاری با جامعهتان است
17 00:01:14,696 --> 00:01:17,611 آزادی کپی کردن و توزیع کپیهایی از
18 00:01:17,861 --> 00:01:20,928 نسخههایی که خودتان تغییر دادهاید، هر زمان که بخواهید
19 00:01:21,178 --> 00:01:23,709 آزادی صفر و یک
20 00:01:23,959 --> 00:01:28,459 به تکتک کاربران، کنترل فردی میدهد
21 00:01:28,709 --> 00:01:31,209 چون از طریق این آزادیها
22 00:01:31,459 --> 00:01:34,164 میتوانید باعث شوید برنامه کاری را که شما میخواهید انجام دهد
23 00:01:34,164 --> 00:01:35,647 و سپس آن را همانگونه که میخواهید استفاده کنید
24 00:01:35,897 --> 00:01:39,147 اما آزادی فردی کافی نیست
25 00:01:39,397 --> 00:01:43,910 اول از همه، بیشتر کاربران کامپیوتر نمیدانند که چگونه برنامه بنویسند!
26 00:01:44,160 --> 00:01:47,840 آنها مهارتهای لازم برای بهکارگیری آزادی شمارهٔ یک را ندارند
27 00:01:48,090 --> 00:01:50,540 اما حتی اگر شما بدانید که چگونه برنامه بنویسید
28 00:01:50,790 --> 00:01:53,239 باز هم تعداد بسیار زیادی نرمافزار در جهان وجود دارد
29 00:01:53,489 --> 00:01:56,989 که شما امکان مطالعه و تسلط بر تمامی آنها را ندارید؛
30 00:01:56,992 --> 00:02:00,540 برای شما میسر نیست تمام تغییراتی را که نیاز دارید، خودتان انجام دهید
31 00:02:00,777 --> 00:02:03,340 این کار بیش از حد توان یک انسان است
32 00:02:03,590 --> 00:02:06,463 پس ما به یک کنترل جمعی هم نیازمندیم
33 00:02:06,713 --> 00:02:09,806 کنترل جمعی به این معناست که هر گروهی از مردم
34 00:02:09,806 --> 00:02:15,266 بتوانند با هم کار کنند و کنترل روی نسخهٔ خودشان از برنامه را به کار ببندند
35 00:02:15,266 --> 00:02:18,682 و این دست خودتان است که در کدام گروه شرکت کنید
36 00:02:18,932 --> 00:02:25,309 پس آزادیهای دو و سه، یعنی توزیع کپیهایی بدون تغییر
37 00:02:25,559 --> 00:02:27,184 و توزیع نسخههای تغییریافته
38 00:02:27,434 --> 00:02:30,150 کنترل جمعی را برای ما فراهم میکنند
39 00:02:30,400 --> 00:02:36,985 مسلم است که آزادیها تنها زمانی این نتیجه را میدهند که
40 00:02:37,235 --> 00:02:39,107 کافی باشند
41 00:02:39,107 --> 00:02:44,510 برای کافی بودن این آزادیها باید در تمامی حوزههای زندگی اعمالشوند
42 00:02:44,760 --> 00:02:46,238 از جمله کسب وکار
43 00:02:46,610 --> 00:02:48,981 برایاینکه کسب و کار، یکی از قسمتهای طبیعی زندگیست
44 00:02:48,981 --> 00:02:53,419 و اهل کسب و کار هم باید بتوانند محاسبات خود را کنترلکنند.
45 00:02:53,419 --> 00:02:59,021 با این حال توجه داشتهباشید که در استفاده از این ۴ قانون
46 00:02:59,021 --> 00:03:00,333 شما آزادید،
47 00:03:00,612 --> 00:03:02,138 شما مجبور نیستید که آنها را انجام دهید
48 00:03:02,138 --> 00:03:04,742 آنها الزامی یا ضروری نیستند
49 00:03:05,322 --> 00:03:08,849 به عنوان مثال برای آزادی صفر شما آزادید
50 00:03:08,849 --> 00:03:10,445 برنامه را آنطور که میپسندید اجرا کنید
51 00:03:10,445 --> 00:03:12,532 اما الزامی وجود ندارد
52 00:03:12,532 --> 00:03:15,559 شما میتوانید تصمیم بگیرید که برنامه را اجرا نکنید
53 00:03:15,559 --> 00:03:18,842 در آزادی ۱، شما برای مطالعه
54 00:03:18,842 --> 00:03:20,034 و تغییر کد برنامه آزادید؛
55 00:03:20,034 --> 00:03:21,417 اما الزامی نیست
56 00:03:21,417 --> 00:03:23,107 شما میتوانید از برنامه
57 00:03:23,107 --> 00:03:24,839 دقیقا به همان شکلی که دریافتش کردهاید، (بدون تغییر) استفاده کنید
58 00:03:25,233 --> 00:03:28,534 در آزادی ۲ شما آزادید که برنامهها را کپی کنید
59 00:03:28,534 --> 00:03:29,985 و آنها را در اختیار دیگران قرار دهید
60 00:03:29,985 --> 00:03:31,799 شما آزادید تا آنها را ببخشید
61 00:03:31,799 --> 00:03:32,928 شما آزادید تا آنها را بفروشید
62 00:03:32,928 --> 00:03:34,452 اما شما مجبور نیستید
63 00:03:35,034 --> 00:03:37,787 در هر شرایطی این به شما بستگی دارد
64 00:03:37,787 --> 00:03:39,422 که کپی را توزیع میکنید یا نه
65 00:03:40,019 --> 00:03:42,104 و به همین شکل برای آزادی ۳
66 00:03:42,104 --> 00:03:44,126 اگر شما یک نسخه تغییر یافته ساختید
67 00:03:44,126 --> 00:03:46,105 شما آزادید تا کپیهایی از آن را توزیعکنید
68 00:03:46,105 --> 00:03:47,681 اما الزامی نیست
69 00:03:47,681 --> 00:03:50,578 شما میتوانید هر زمان که تمایل داشتید این کار را انجام دهید
70 00:03:51,042 --> 00:03:54,743 اما چه اتفاقی خواهد افتاد اگر برنامه
71 00:03:54,743 --> 00:03:57,590 با تمامی این آزادیها همراه نباشد؟
72 00:03:57,590 --> 00:04:00,714 در اینصورت این یک نرمافزار انحصاریست
73 00:04:00,714 --> 00:04:02,297 نرمافزار غیر آزاد
74 00:04:02,297 --> 00:04:05,227 نرمافزاری که حق کاربر را تسخیر میکند
75 00:04:05,227 --> 00:04:08,513 چون کاربر برنامه را کنترل نمیکند
76 00:04:08,513 --> 00:04:10,945 برنامه، کاربرها را کنترل میکند
77 00:04:10,945 --> 00:04:14,939 و صاحب برنامه، برنامه را کنترل میکند
78 00:04:15,403 --> 00:04:17,113 و از طریق برنامه
79 00:04:17,113 --> 00:04:21,170 صاحب برنامه قدرتی ناعادلانه
80 00:04:21,170 --> 00:04:23,341 علیه کاربرهای برنامه به دست میآورد
81 00:04:23,341 --> 00:04:26,192 پس هر برنامهٔ غیر آزاد،
82 00:04:26,192 --> 00:04:30,249 سیستمی از قدرت ناعادلانه به وجود میآورد
83 00:04:30,249 --> 00:04:34,800 و به همین خاطر هیچ نرمافزار غیر آزادی نباید وجود داشتهباشد
84 00:04:34,800 --> 00:04:38,510 هدف جنبش نرمافزار آزاد
85 00:04:38,510 --> 00:04:40,843 این است که تمامی نرمافزارها باید آزاد باشند
86 00:04:40,843 --> 00:04:45,566 تا تمامی کاربرهای نرمافزار بتوانند آزاد باشند
87 00:04:46,169 --> 00:04:50,552 هدف ما این است که ابتدا از نرمافزار غیر آزاد رهایی پیدا کنیم
88 00:04:50,552 --> 00:04:53,588 و سپس دیگران را کمک کنیم تا رهایی پیدا کنند
89 00:04:53,588 --> 00:04:57,640 تا زمانی که تمامی کاربران نرمافزار، آزاد شوند
90 00:04:58,283 --> 00:05:02,145 مهمترین زمینه برای
91 00:05:02,145 --> 00:05:04,760 حرکت به سمت نرمافزار آزاد، آموزش است
92 00:05:05,314 --> 00:05:10,034 و این به این خاطر است که فعالیتهای آموزشی
93 00:05:10,034 --> 00:05:13,122 که تمامی مدرسهها در تمامی سطوح را در بر میگیرد
94 00:05:13,122 --> 00:05:17,879 یک ماموریت دارد، یک ماموریت اجتماعی
95 00:05:17,879 --> 00:05:20,895 و آن آموزش شهروندان خوب
96 00:05:20,895 --> 00:05:25,635 از یک جامعهٔ قوی، مولد علم، مشارکتی، مستقل
97 00:05:25,635 --> 00:05:27,202 و آزاد است
98 00:05:28,293 --> 00:05:31,463 و در زمینهٔ محاسبات
99 00:05:31,463 --> 00:05:35,828 این به معنای فارغالتحصیلی افرادیست که مهارت
100 00:05:35,828 --> 00:05:39,900 استفاده از نرمافزار آزاد را دارند کسانی که
101 00:05:39,900 --> 00:05:41,074 به استفاده از نرمافزار آزاد خو گرفتهاند
102 00:05:41,074 --> 00:05:46,376 و به این خاطر در محاسباتشان، آماده مشارکت
103 00:05:46,376 --> 00:05:47,461 در یک جامعه آزاد هستند
104 00:05:48,580 --> 00:05:51,917 آموزش نرمافزار غیر آزاد غلط است
105 00:05:51,917 --> 00:05:55,069 چون این کار به معنای القای وابستگیست
106 00:05:55,069 --> 00:05:58,180 مدرسهها هرگز نباید این کار را انجامدهند
107 00:05:58,180 --> 00:06:02,731 اما دلایل بیشتری وجود دارد برای اینکه در فعالیتهای آموزشی
108 00:06:02,731 --> 00:06:05,170 تنها باید نرمافزار آزاد تعلیم دادهشود
109 00:06:05,170 --> 00:06:08,333 برای مثال آموزش
110 00:06:08,333 --> 00:06:10,333 بهترین برنامهنویسها،
111 00:06:10,333 --> 00:06:13,584 بعضی از افراد برای برنامهنویسی متولد شدهاند
112 00:06:13,584 --> 00:06:15,935 در سنین ۱۰ تا ۱۳ سال
113 00:06:15,935 --> 00:06:17,941 شیفته برنامهنویسی میشوند
114 00:06:17,941 --> 00:06:22,643 و دوستدارند بفهمند که هر چیز چگونه کار میکند
115 00:06:22,643 --> 00:06:24,384 اگر آنها از یک برنامه استفادهکنند
116 00:06:24,384 --> 00:06:27,124 میخواهند بدانند که: «این برنامه چگونه این کار را انجام داد؟»
117 00:06:27,124 --> 00:06:29,847 یا زمانی که دانشآموز از معلم میپرسد
118 00:06:29,847 --> 00:06:31,053 «این برنامه چگونه این کار را انجام داد؟»
119 00:06:31,053 --> 00:06:32,762 اگر نرمافزار انحصاری باشد
120 00:06:32,762 --> 00:06:34,229 معلم تنها میتواند بگوید
121 00:06:34,229 --> 00:06:38,444 «ببخشید هیچ راهی وجود نداره که ما بتونیم ازش سر در بیاریم این یک رازه»
122 00:06:38,444 --> 00:06:41,541 و این به آن معناست که آموزش مجاز نیست
123 00:06:41,541 --> 00:06:44,716 یک نرمافزار انحصاری
124 00:06:44,716 --> 00:06:48,661 دانشیست که از دانشآموز دریغ شدهاست
125 00:06:48,661 --> 00:06:52,181 و دشمن روح آموزش است
126 00:06:52,181 --> 00:06:55,818 پس نباید در مدارس تحمل شود
127 00:06:55,818 --> 00:07:00,181 اما اگر برنامه، آزاد باشد معلم میتواند
128 00:07:00,181 --> 00:07:03,190 هر آنچه را میداند توضیحدهد و به هر یک از دانشآموزان
129 00:07:03,190 --> 00:07:08,180 یک کپی از کد برنامه را بدهد و بگوید: این را مطالعه کنید،
130 00:07:08,180 --> 00:07:10,101 همه چیز را متوجه خواهیدشد
131 00:07:10,101 --> 00:07:13,046 و آن دانشآموزها کد را میخوانند
132 00:07:13,046 --> 00:07:14,416 چون آنها شیفته هستند
133 00:07:14,416 --> 00:07:16,583 و مشتاق فهمیدن همهچیزند
134 00:07:17,511 --> 00:07:19,320 و معلم میتواند به آنها بگوید
135 00:07:19,320 --> 00:07:21,402 اگر به هر نکتهای برخورد کردید که
136 00:07:21,402 --> 00:07:23,000 خودتان نتوانستید از آن سر در بیاورید
137 00:07:23,000 --> 00:07:26,158 آن را به من نشان دهید تا با هم از آن سر در بیاوریم
138 00:07:26,158 --> 00:07:31,835 و از این طریق برنامهنویسهای ذاتی، یک درس حیاتی میگیرند:
139 00:07:31,835 --> 00:07:34,926 «این قطعه از کد واضح نیست
140 00:07:34,926 --> 00:07:37,367 پس نباید اون رو به این شکل نوشت،
141 00:07:37,367 --> 00:07:40,244 این یک مثال از روشیست که نباید به این روش کد زد»
142 00:07:40,244 --> 00:07:44,200 و برنامهنویس ذاتی ما نیاز دارد تا این موضوع را یاد بگیرد
143 00:07:44,200 --> 00:07:47,482 چون آنها میخواهند به یک برنامهنویس خوب تبدیلشوند.
144 00:07:47,482 --> 00:07:49,819 روشی که شما یاد میگیرید که یک برنامهنویس خوب باشید
145 00:07:49,819 --> 00:07:52,948 یادگیری تمام چیزهاییست که واضح نیست
146 00:07:52,948 --> 00:07:55,363 و این سبب میشود که شما به آن شکل کد نزنید
147 00:07:55,363 --> 00:07:57,447 و به این شکل، کد شما واضح خواهدبود
148 00:07:57,447 --> 00:08:00,782 شما چگونه یادمیگیرید که یک کد خوب و واضح بنویسید؟
149 00:08:00,782 --> 00:08:03,783 با خواندن و نوشتن مقدار زیادی کد
150 00:08:03,783 --> 00:08:06,488 تنها نرمافزار آزاد
151 00:08:06,488 --> 00:08:09,968 فرصت خواندن مقدار زیادی کد از نرمافزارهای بزرگی
152 00:08:09,968 --> 00:08:11,071 را که واقعا استفاده میکنیم فراهم میکند
153 00:08:12,032 --> 00:08:14,423 سپس شما باید مقدار زیادی کد بنویسید
154 00:08:14,423 --> 00:08:18,351 که به معنای کد زدن در نرمافزارهای بزرگ است
155 00:08:18,351 --> 00:08:22,783 اما برای انجام این کار شما باید از کارهای کوچک شروع کنید
156 00:08:22,783 --> 00:08:26,556 یعنی شما باید تغییرات کوچک
157 00:08:26,556 --> 00:08:28,149 در برنامههای بزرگ را بنویسید
158 00:08:28,149 --> 00:08:31,365 این روشیست که شما نوشتن کد برای برنامههای بزرگ را آغاز میکنید
159 00:08:31,365 --> 00:08:33,531 و زمانی که بهتر شدید
160 00:08:33,531 --> 00:08:35,002 میتوانید تغییرات بزرگ را بنویسید
161 00:08:35,165 --> 00:08:36,782 و بعد از آن شاید بتوانید
162 00:08:36,782 --> 00:08:38,624 خودتان یک نرمافزار بزرگ بنویسید
163 00:08:38,624 --> 00:08:42,003 البته شروع از صفر کار نادریست
164 00:08:42,003 --> 00:08:43,430 اغلب شما بر روی
165 00:08:43,430 --> 00:08:45,823 بهبود یک نرمافزار بزرگ موجود کار میکنید
166 00:08:45,823 --> 00:08:49,465 اما تنها نرمافزار آزاد، امکان نوشتن
167 00:08:49,465 --> 00:08:52,037 تغییرات کوچک یا بزرگ را
168 00:08:52,037 --> 00:08:54,989 در برنامههای بزرگی که ما واقعا استفاده میکنیم فراهم میکند
169 00:08:54,989 --> 00:08:58,347 هر مدرسه میتواند چنین فرصتی را ارائه دهد
170 00:08:58,347 --> 00:09:01,203 اما تنها در صورتی که یک مدرسه از نرمافزار آزاد استفاده کند
171 00:09:01,203 --> 00:09:05,499 با این حال حتی دلیلی عمیقتر از این نیز وجود دارد
172 00:09:05,499 --> 00:09:08,590 به خاطر آموزش اخلاقی
173 00:09:08,590 --> 00:09:10,505 آموزش شهروند خوب بودن
174 00:09:10,505 --> 00:09:13,344 برای مدارس
175 00:09:13,344 --> 00:09:16,247 تنها تعلیم واقعیات و روشها کافی نیست
176 00:09:16,247 --> 00:09:20,943 مدارس باید روح همکاری
177 00:09:20,943 --> 00:09:22,930 روح کمک به دیگران
178 00:09:22,930 --> 00:09:24,472 و عادت عمل به اینها را تعلیمدهند
179 00:09:24,472 --> 00:09:29,723 پس همه کلاسها باید قانون زیر را داشته باشند:
180 00:09:29,723 --> 00:09:33,258 «دانشآموزان، اگر برنامهای رو سر کلاس آوردید
181 00:09:33,258 --> 00:09:35,757 اجازه ندارید آن را برای خود نگهدارید
182 00:09:35,757 --> 00:09:38,449 بلکه باید کپیهایی از آن را به همراه کد آن
183 00:09:38,449 --> 00:09:41,664 با همه افراد به اشتراک بگذارید
184 00:09:41,664 --> 00:09:44,453 شاید اینجا کسی باشد که بخواهد یاد بگیرد
185 00:09:44,453 --> 00:09:46,848 چون این کلاس، مکانیست
186 00:09:46,848 --> 00:09:48,903 که ما دانشمان را با هم به اشتراک میگذاریم
187 00:09:48,903 --> 00:09:52,252 بنابراین آوردن نرمافزار غیر آزاد
188 00:09:52,252 --> 00:09:54,232 به کلاس ممنوع است»
189 00:09:54,232 --> 00:09:58,649 مدرسه باید یک مثال خوب فراهم کند
190 00:09:58,649 --> 00:10:01,023 یعنی از قانون خود پیروی کند
191 00:10:01,023 --> 00:10:04,480 باید تنها نرمافزار آزاد به کلاس بیاورد
192 00:10:04,480 --> 00:10:08,178 و کپیهایی از آن را با تمامی افراد کلاس به اشتراک بگذارد
193 00:10:08,178 --> 00:10:12,230 اگر شما کوچکترین ارتباطی با مدرسه دارید
194 00:10:12,230 --> 00:10:13,960 این ماموریت شماست
195 00:10:13,960 --> 00:10:18,743 مسئولیت شما برای اینکه برای آن مدرسه کمپینی
196 00:10:18,743 --> 00:10:21,135 برای حرکت به سوی نرمافزار آزاد راه بیاندازید
197 00:10:21,135 --> 00:10:26,443 در حال حاضر جامعهٔ ما (جهان) از طرق مختلف
198 00:10:26,443 --> 00:10:28,426 (با کمال تاسف) تضعیف شدهاست
199 00:10:28,426 --> 00:10:31,941 چون اکثر کاربران
200 00:10:31,941 --> 00:10:34,495 سیستمعامل گنو+لینوکس،
201 00:10:34,495 --> 00:10:36,650 در رابطه با مسئلهٔ آزادی
202 00:10:36,650 --> 00:10:37,920 و شرایط آن تامل نمیکنند
203 00:10:37,920 --> 00:10:41,449 به همین خاطر تمایل دارند تا
204 00:10:41,449 --> 00:10:44,314 آزادی خود را برای بدست آوردن راحتی دور بیاندازند
205 00:10:44,314 --> 00:10:46,880 برای مثال شما
206 00:10:46,880 --> 00:10:52,218 بیش از هزار توزیع مختلف
207 00:10:52,218 --> 00:10:55,593 از سیستم گنو/لینوکس پیدا خواهید کرد
208 00:10:55,593 --> 00:10:58,780 اکثر آنها این سیستم را
209 00:10:58,780 --> 00:11:00,458 لینوکس خطاب میکنند که درست نیست
210 00:11:00,458 --> 00:11:02,365 اما مهمتر از آن
211 00:11:02,365 --> 00:11:07,235 اکثر آنها شامل نرمافزارهای غیر آزاد نیز هستند
212 00:11:07,235 --> 00:11:11,029 آنها با پیشنهاد برنامههای غیر آزاد به کاربران
213 00:11:11,029 --> 00:11:13,757 چه پیامی را انتقال میدهند؟
214 00:11:13,757 --> 00:11:18,668 پیام آنها این است: راحتی بالاتر از آزادی
215 00:11:18,668 --> 00:11:22,282 و این پیام، مردم را
216 00:11:22,282 --> 00:11:24,142 به تسلیم و از دست دادن آزادیشان هدایت میکند
217 00:11:24,142 --> 00:11:27,265 چون تنها راه حفظ آزادیتان،
218 00:11:27,265 --> 00:11:29,599 مبارزه برای آن است
219 00:11:29,599 --> 00:11:36,280 پس اگر میخواهید در محاسبات خود به آزادی برسید
220 00:11:36,280 --> 00:11:43,072 نیاز به نصب توزیعی از گنو/لینوکس دارید
221 00:11:43,072 --> 00:11:45,205 که کاملا نرمافزار آزاد باشد
222 00:11:45,205 --> 00:11:47,078 و تعداد کمی از این توزیعها وجود دارند
223 00:11:47,078 --> 00:11:52,375 شما میتوانید لیست آنها را در آدرس gnu.org/distros پیدا کنید