مستندات رفتاری در انجمنهای آزاد
محتویات
مقدمه
همه ما به گونه های مختلف در انجمن‌ها یا فعالیت می‌کنیم و یا اینکه از محتوای آموزشی آنها استفاده می‌کنیم. برای مثال در انجمن کاربران ایرانی اوبونتو کاربران به بحث و تبادل نظر پرداخته و یا اینکه مشکل خود را مطرح می‌کنند تا با کمک دیگران مشکل را برطرف سازند. تفاوت اصلی انجمنهای نرمافزارهای آزاد ( که من در این ارائه از اسم انجمنهای آزاد برای آنها استفاده می‌کنم) با دیگر انجمنهای انحصاری ( مثلاً انجمن کاربران فتوشاپ و یا ...) در این است که در انجمنهای آزاد کاربران صرفاً جهت کمک به جامعه و کاملاً داوطلبانه به ایفای نقش می‌پردازند! البته ممکن است چنین افرادی نیز در انجمنهای انحصاری نیز باشند.
انجمن آزاد چیست؟
انجمن آزاد همان گونه که از اسم آن مشخص است به گروهی از کاربران گفته می‌شود که با هم به بحث و گفت‌وگو ، اشتراک تجربیات، بیان اخبار و... حول مباحث نرم‌افزار های آزاد می‌پردازند. انجمنهای آزاد فقط و فقط بر مبنای خط‌مشی و محور نرمافزارهای آزاد استوار است .
آشنایی با گروه‌های کاربری
- مدیر یا راهبر: همانند پیرمردی است که مسیر رسیدن به قلّه‌ی کوه را می‌داند و بقیه‌ی افراد گروه از او پیروی کرده و با کمک و تدبیر وبه موقع او اعضای گروه را به موفقیت رسانده و از مرگ آنها جلوگیری می‌کند.
راهبر به طور کلی هدایت‌کننده‌ی انجمن به سوی اهداف اصلی انجمن(نرم‌افزار آزاد) است .
- ناظم یا ناظر: وظیفه‌ی او کمک به کاربران ، اصلاح پست‌ها و تاپیک‌ها ، جلوگیری از درگیری‌ها و بی احترامی‌ها ، ایجاد نظم در انجمن و ... است.
یک ناظر خوب می‌تواند الگوی اخلاقی بسیاری از کاربران باشد.
- کاربر حرفه‌ای: در انجمنهای مختلف به این دسته از کاربر‌ها اسم‌های خاصی را نسبت می‌دهند مثلاً کاربر ویژه و ... . به چاقوی سوییس معروف‌اند و منتظرند تا زمان مناسب پیش آید تا به دیگران کمک فنی کنند.
تنها هدف آنها کمک به جامعه آزاد است و هدف دیگری ندارند.
- کاربر جدید: کاربری که جهت یادگیری ، رفع اشکال خود و یا حتی رفع اشکال دیگران وارد انجمن‌ها می‌شود. معمولاً تعداد پست‌های آنها زیاد نیست و با خط مشی انجمن زیاد آشنا نیست. گاهی اینگونه کاربران کم فعالیت و گاهی بسیار فعال .
- اسپمر‌ها: هدفشان تبلیغ،نمایش موضوعی که با هدف انجمن هم‌خوانی ندارد و ... است.
این دسته از کاربران پس از اولین یا دومین پستی که در انجمن من‌نویسند ، اخراج می‌شوند تا باعث از بین رفتن نظم انجمن نشوند. البته گروه‌های کاربری دیگری هم وجود دارد اما به اندازه این چند گروه مهم و با اهمیت نیستند.
آشنایی با برخی اصطلاحات
- ترول:از معروف ترین اصطلاحات موجود در اینترنت است.بعضی آنها را جزو گروه‌های کاربری قرار می‌دهند اما آنها ممکن است عضو هر گروه کاربری باشند.قصدشان ایجاد دعوا بین کاربران ، گمراه کردن تاپیک و ... است. بحث با آنها فقط اعصاب شما را خورد می‌کند و دردسر شما را زیاد می‌کند که این‌ها فقط و فقط باعث خوشحالی او هستند.
- آف‌تاپیک: به پست‌هایی که تنها هدفشان گمراه کردن تاپیک است و معمولاً به‌وسیله ترول‌ها نوشته می‌شوند، گفته می‌شود.
اما
چرا بعضی‌از انجمنهای آزاد در حالت ایده‌آل خود قرار ندارند؟
این سوال جواب های مختلفی برای هرگروه کاربری دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
- کاربران حرفه‌ای و مدیران:
- مدیران انجمن‌ها را رها‌کرده‌اند.
- کاربران حرفه‌ای نمی‌دانند چطور با کاربرتازه‌‌کار برخورد داشته باشند.
- به دلیل سطح علمی بالا‌تر، کاربران حرفه‌ای نمی‌توانند پاسخ افراد تازه‌کار را به صورت واضح و روشن بدهند.
- کاربران حرفه‌ای پاسخ مستقیم و راحت به افراد تازه‌کار را درست نمی‌دانند و کاربران را به جستجو ارجاع می‌دهند.
- بعضی از کاربران حرفه‌ای طرز مودبانه صحبت کردن را اصلاً بلد نیستند.
- کاربران جدید:
- حوصله‌ی طی کردن راه‌های طولانی را ندارند.
- نمی‌دانند چگونه سوال بپرسند.
- طرز استفاده از موتور‌های جستجو را بلد نیستند چون دلیل استفاده از آنها را نمی‌دانند.
- کاربران جدید محترمانه و هوشمندانه سوال پرسیدن را بلد نیستند.
- عدم تسلط به زبان انگلیسی.
- اما چیزی که از همه بیشتر درد‌آور تر است این است که گروه‌های کاربری نمی‌دانند چطور باید با یکدیگر برخورد داشته باشند!!!
دلایل بروز مشکلات
- مشغله‌ی زیاد
- اهمیت نداشتن انجمن‌ها برای افراد به این معنی است که انجمن‌ها و فعالیت افراد در آنها فقط برای رفع نیاز شخصی افراد صورت می‌گیرد و بعد از کسب مهارت، دیگر دلیلی برای حضور در انجمن‌ها برای افراد حرفه‌ای باقی نمی‌ماند.
- نداشتن دانش نسبت به لزوم حضور در انجمن‌ها و زنده نگه‌داشتن روح موجود در انجمنهای آزاد.
- پیدایش راه‌های مختلف برای برطرف کردن مشکلات کاربران و همچنین انتقال دانسته‌های خود به دیگران مانند وبلاگ‌های شخصی و سایت‌های خبری.
- ناتوانی در انجام فعالیت‌های گروهی به دلیل بی‌توجهی به اهمیت اجتماع و کار گروهی در رشد و گسترش نرم‌افزار آزاد.
- اهمیت مطالب علمی نسبت به مطالب اخلاقی بیشتر است.
- دادن پاسخ بجای یاد دادن راه رسیدن به پاسخ.
- استفاده از دستورات و لغاتی که برای کاربران تاز‌ه کار مفهوم نیست.
- به دلیل گذشت زمان زیاد، کاربران حرفه‌ای، برخورد و زبان ارتباطی با کاربران جدید را از دست
داده‌اند.
نتیجه‌گیری
اینکه کاربران را مجبور کنیم تا اهداف ما را دنبال کنند ، کاری بسیار سخت و نشدنی است. اما می‌توان با اندکی فکر ، از بروز مشکلات جلوگیری کرد. انجمنهای آزاد فقط برای رفع اشکال‌های علمی نیستند بلکه آنجا مکانی برای تربیت افرادی است که گسترش دانش را بهترین راه پیشرفت جامعه‌ی خود می‌دانند.
بزرگترین مشکل انجمنهای آزاد این است که اعضای آنها درک صحیحی از این طرز فکر یعنی نرمافزارهای آزاد ندارند و فقط فکر می‌کنند رفع اشکال‌های علمی تنها راه کمک است! اما حال ما می‌دانیم که چنین نیست.
انجمنهای آزاد تنها در صورتی به موفقیت خواهند رسید که ما صرفاً به حل مشکلات بسنده نکرده و سعی به تربیت افراد برای این جامعه بکنیم.
