توضیحات بیشتر برای تازه‌واردان

از بنیاد دانش آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

دانش آزاد چیست؟

  • سوءتفاهمی که در ابتدا برای افراد جدیدی که با مفهموم دانش آزاد برخورد می‌‌کنند، ایجاد می‌شود این است که فکر می‌کنند دانش آزاد یعنی مستندات آزاد. حال آنکه دانش آزاد یک چرخه است که شامل اقتصاد، آموزش و ارتباطات می‌شود و مستندات آزاد یکی از زیرمجموعه‌های آموزش است و تنها عنصر فعال در این چرخه افراد هستند.
  • هر کدام از بخش‌هایی که در بالا عنوان شد یعنی اقتصاد، آموزش و ارتباطات دارای خصوصیات منحصربه‌فردی هستند که در اصطلاح، خصوصیات دانش آزاد نامیده می‌شوند.
  • خصوصیات سیستم آموزشی دانش آزاد در بسیاری از موارد، کاملا با سیستم آموزشی موجود که انحصاری است متفاوت است.
  • بعضی از افراد فکر می‌کنند که دانش آزاد سیستم اقتصادی ندارد یا سیستم اقتصادی کارآمدی ندارد حال آنکه این تفکر بدلیل پیاده‌سازی نشدن سیستم اقتصاد دانش آزاد است. بسیاری از ما که هم‌اکنون از دانش آزاد سخن می‌گوییم یا از نرم‌افزارهای آزاد به عنوان اولین محصول این سیستم استفاده می‌کنیم، بدلیل نبود پیاده‌سازی درست از سیستم اقتصادی دانش آزاد، از نمونهٔ رقیب آن یعنی سیستم اقتصادی انحصاری استفاده می‌کنیم و مشکلات بوجود آمده در این بین را به گردن دانش آزاد می‌اندازیم و این فرض را گسترش می‌دهیم که دانش آزاد برای بقا نیاز به همکاری با سیستم اقتصادی انحصاری و در کل سیستم انحصاری دارد.
  • یکی از خصوصیات دانش آزاد تکیهٔ کامل آن بر جامعه است به این معنی که دانش ازاد سرمایهٔ مورد نیاز خود را از جامعه تامین می‌کند و نه از سرمایه‌داران جامعه، نیاز جامعه را برطرف می‌کند و نه نیاز عده‌ای از افراد جامعه را. در تعریفی دیگر کارفرما، تولیدکننده و مصرف‌کننده همگی جامعه است و نه بخشی از جامعه. با این تعریف مشخص است که اگر محصولی تولید شود و در دسترس تمام افراد جامعه قرار نداشته باشد محصول، تولیدی دانش آزاد نیست. اگر جامعه نتواند در تولید محصولی مشارکت کند، آن محصول توسط دانش آزاد تولید نشده است.
  • دانش آزاد هم ابزار است و هم هدف. لابد از خود می‌پرسید که مگر می‌شود؟ باید بگوییم که بله. در ابتدا ابزار است برای تولید محصول و در نهایت هدف است برای ساخت جامعهٔ آزاد. در ابتدا شما به عنوان یک ابراز قدرتمند از دانش آزاد استفاده می‌کنید تا محصولات مورد نیاز خود و جامعه را تولید کنید اما از آنجا که دانش آزاد یک چرخهٔ‌کامل زیست را برای شما فرآهم می‌کند، در طول فرآیند تولید محصول، شما در یک اکوسیستم متفاوت زیست می‌کنید و در انتها با اینکه محصول شما تولید شده است ولی تمایلی به خارج شدن از این چرخه ندارید. به عبارت دیگر هدف شما از تولید محصول با استفاده از دانش آزاد به تولید محصول بخاطر حضور در دانش آزاد تغییر خواهد کرد.
  • بصورت تجربی مشاهده شده است که افراد در ابتدا برای برآورده کردن نیازهای خود به سراغ دانش آزاد، جامعهٔ آزاد و محصولات آزاد تولیدی آن، می‌آیند اما در طول زمان این اهداف تغییر می‌کنند. هرچه در شروع آشنایی، اکوسیستمی که افراد در آن از محصولات آزاد، دانش آزاد و جامعهٔ آن استفاده می‌کنند خالص‌تر باشد این تغییر اهداف، سریع‌تر و عمیق‌تر خواهد بود.

چرا دانش آزاد

منابع تهیه شده توسط بنیاد دانش آزاد و اعضای آن

در راستای آشنایی بیشتر و راحت‌تر جامعه با چیستی دانش آزاد، در مدت فعالیت بنیاد دانش آزاد مستنداتی تهیه شده است که مطالعهٔ آن‌ها می‌تواند سودمند باشد. تذکر: ذکر این نکته ضروری است که دانستن در دانش آزاد قدم اول است. برای داشتن درک درستی از دانش آزاد، نیازمند فعالیت و زیست در اکوسیستم آن هستیم و ساخت این اکوسیستم وظیفهٔ افرادی است که پیش از این در این چنین اکوسیستمی زندگی کرده‌اند.

...


بنیاد دانش آزاد چیست؟

برای آشنایی بیشتر با بنیاد می‌توانید به نسخه‌های مختلف اساس‌نامهٔ بنیاد مراجعه کنید:

ابزارهای مورد استفادهٔ بنیاد