بحث:دانش آزاد: ایده‌آل گرایی عملیاتی

از بنیاد دانش آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

عناوین

من فکر نمی‌کنم بشه اینی که شما نوشتی رو در حال حاضر به صورت گروهی جلو برد. توضیحات چیستی مقاله خیلی کم و ناکافی هست Yeenghelabi (بحث) ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۰:۲۲ (IRDT)

به نظرم عناوین کافی‌اند! یعنی همین عناوین و ساختار کاملاً داره نشون می‌ده قراره چه اتّفاقی بیوفته! توضیحات هم دقیقاً همون چیز و انگیزه‌ای هستن که باهاشون شروع کردم کار مقاله رو!
إن شاء الله کم‌کمک دارم هی قسمت‌های مختلف رو کامل‌تر می‌کنم تا به اون چیزی که دست کم تو ذهن خودمه برسه! ولی شما هم اگه مقاله سعید رو راجع به ایده‌آل گرایی و عمل‌گرایی بخونی کاملاً معلومه که قراره چه اتّفاقی تو این مقاله بیوفته و هدف چیست!؟!
Arf1372 (بحث) ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۲۵ (IRDT)
به نظرم بخش‌بندی مقاله رو خیلی زیاد در نظر گرفتی. بهتره اول هر چی رو که تو ذهنت هست بنویسی، بعد وقتی به حد قابل قبولی رسید بخش‌بندیش کنی. این چیزی رو که نوشتی به سختی میشه با محتوا پر کرد، و اگه بخوایم بر اساس سابجکت محتوا تولید کنیم، یا محتوای بد تولید می‌کنیم، یا محتوا تولید نمی‌کنیم. نمونهٔ این قضیه برای معرفی‌نامه بنیاد دانش آزاد اتفاق افتاده، خیلی از سابجکت‌ها رو کسی نمی‌تونه بهش محتوا اضافه کنه، و با وجود داشتن بخش‌های خیلی خوب، بیشتر سابجکت‌هاش خالیه و محتوا نداره. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۴۳ (IRDT)
خودم براشون محتوای اوّلیه دارم و اضافه می‌کنم نم‌نمک (البته یک کمی هم به زودی! چون وقتش داره ته می‌رسه!) و خب بنده از اون دست آدمایی هستم که اوّل کلّیت و قالب کلّی رو می‌سازن بعد می‌رن تو جزئیات که خب شاید یه عدّه دیگه خیلی خوششون‌نیاد/راحت‌نباشن این مدلی کار کنن! Arf1372 (بحث)

مقالهٔ کپی‌لفت آرمان‌گرایی عمل‌گرایانه

نکتهٔ بعدی این که یه مقاله تو سایت گنو هست به اسم «کپی‌لفت: آرمان‌گرایی عمل‌گرایانه» خیلی کوتاه از عملگرایی یک ایده صحبت کرده، یه جملهٔ خیلی خوب داره : «اگر می‌خواهید کاری را در دنیا به انجام رسانید، آرمان‌گرایی کافی نیست—روشی احتیاج دارید که شما را به هدفتان نائل کند. به عبارت دیگر، باید عمل‌گرا باشید.» و بعدش روش کاری کپی‌لفت رو توضیح میده. به نظرم برای اثبات عملگرایی دانش آزاد، لازمه که روش دانش آزاد رو توضیح بدی، یعنی همون بخش چیستی که یه‌انقلابی گفت، یعنی دانش آزاد رو به عنوان یک روش مطرح کنیم. و بعد بیان کنیم که این روش، کارآمده. به نظرم تعریف دانش آزاد، در معرفی‌نامهٔ بنیاد، تعریف خوبیه و می‌تونیم این تعریف رو تشریح کنیم، و به عنوان چیستی دانش آزاد، بیانش کنیم. من با توجه به مواردی که تو لیست پستی مطرح شده، سایر قسمت‌های ویکی، ایده‌های خامی که تو بلاگم نوشتم و مواردی که در این مدت مطرح شده، نوشتن مقالهٔ «دانش آزاد چیست؟» رو شروع می‌کنم. و می‌تونی بخش تعریف دانش آزاد رو از این مقاله استخراج کنی. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث)
این مقاله رو نمی‌دونستم وجود داره! دستت درد نکنه! حتماً بررسی و در صورت امکان استفاده خواهد شد! + فقط قرار نیست که روش و مدل رو توضیح بدیم! بلکه خود تعریف‌ها و فلسفه (به قول یه بنده‌خدایی: «بخش‌های زر زدنی») رو هم بایستی بگیم تا واقعاً جامعیت و قوام داشته باشه مقاله! Arf1372 (بحث)
نکته اینه که دانش آزاد خودش یه روشه، و وقتی بخوای چیستی دانش آزاد رو توضیح بدی در عمل داری ویژگی‌های یک روش رو توضیح می‌دی. تعریف دانش آزاد هم، همون توضیح ویژگی‌های این روشه. اون چیزی که بهش میگی مدل، در اصل چگونگی پیاده‌سازی دانش آزاد در زمینه‌های مختلف دانش هست که در هر کدوم با توجه به ویژگی‌های اون زمینه، مدل مربوط به خودش پیاده میشه (چگونگی) و فلسفه همون چرایی دانش آزاد هست، این که چرا ما این از روش دانش آزاد استفاده می‌کنیم؟ بیشتر این مقاله لازمه که چیستی دانش آزاد توضیح داده بشه، در کنار چیستی ایده‌آل‌گرایی، و این که چرا دانش آزاد یه ایده‌آل‌گرایی عملگرایانه است. ور در آخر چگونه میشه به این ایده‌آل رسید. برای توضیح این مورد یه بخش اضافه می‌کنم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۱۷ (IRDT)

پست بلاگ سعید در مورد ایده‌آل‌گرایی

بخش دیگه‌ای از این ایده‌رو در ادامهٔ مطلب قبلی به عنوان یه پست بلاگ نوشتم. شاید این پست به گسترش این مقاله هم کمک کنه. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث)
دستت درد نکنه! حتماً می‌خونم! Arf1372 (بحث)

شرح دانش آزاد به عنوان یک روش

در کل تا وقتی نتونیم دانش آزاد رو به عنوان یک روش شرح بدیم، نمی‌تونیم در مورد ایده‌آل‌گرایی دانش آزاد صحبت کنیم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث)
دقیقاً قراره که اوّل یه تعریف درست از «دانش آزاد» داده شه و بعد روش مطرح شه و بعد چندتا مثال با آسیب‌شناسی‌شون بیاد! Arf1372 (بحث)
نکته اینه که دانش آزاد خودش یه روشه، تعریف و شرح دانش آزاد، یعنی تعریف این ورش (چیستی دانش آزاد)، اونی که بهش میگی «مطرح کردن روش»، میشه چگونگی پیاده‌سازی این روش در یکی از زمینه‌های دانش هست. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۵۲ (IRDT)

قسمت‌های اضافی

با توجه به توضیح روش دانش آزاد، این بخش‌ها هم از دید من اضافی هستن:
  • آزاد، آزادی، آزادگی
  • دانش
  • رابطه دانش و آزادی
به نظرم توضیح هر کدوم از این بخش‌ها خیلی خوبه، ولی در حیطهٔ این محتوا نیست، قراره که دانش آزاد رو به عنوان یک روش توضیح بدیم و بگیم در این روش مشارکت‌کنندگان آزاد هستن، و این روش عملیاتیه، توضیح خود دانش، و آزادی و رابطه‌شون زیاد به این موضوع مرتبط نیست، و مقاله‌رو از هدفی که لازمه داشته باشه دور می‌کنه. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث)
ما الآن داریم یه مقاله علمی/شبه‌علمی می‌نویسیم نه یه پیج ویکی(پدیا)! با این فرض پس اتّفاقاً گفتن این‌ها هم لازمه! چون یکی از اوّلیات کار علمی درست تنظیم‌کردن ترمینولوژی بین طرفین هست! نه این که ما یه چیزی می‌گیم و طرف واسه خودش یه چیزی تخمین می‌زنه و برداشت می‌کنه!!! Arf1372 (بحث)
در مورد این که چرا این موارد برای این مقاله، اضافی هست، توضیح دادم. نوشتن و توضیح این موارد هم در جای خودش خوبه در کل من موافق تولید محتوا به صورت بخش‌بخش هستم، مثلن برای هر کدوم از موارد بالا یه ردلینک درست می‌کنیم و در صفحهٔ خودش توضیح می‌دیم. همین قدر توضیح بسه، احساس می‌کنم به اندازهٔ کافی توضیح دادم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۵۸ (IRDT)

رابطهٔ دانش با نرم‌افزار آزاد

رابطه میان دانش و نرم‌افزار آزاد (رابطهٔ دانش یا دانش آزاد؟) => دانش آزاد یه روشه، و دانش یه مفهوم، منظورت کدوم یکی از این‌هاست؟ ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث)
فکر کنم شما اصلاً متوجّه هدف اون بخش «دانش آزاد» نشدی! هدف اینه که نشون بدیم اساساً دانش خودش یه موجودیت آزاده! هدف این زیرعنوان (رابطه دانش و نرم‌افزار آزاد) اینه که نشون بده کجای نرم‌افزار آزاد به دانش و آزادی دانش ربط پیدا می‌کنه! به یه بیان بهتر: قراره تو این زیر عنوان بگیم که نرم‌افزار آزاد هم به یه بیانی داره آزادی دانش رو نتیجه می‌ده چون در حوزه نرم‌افزار دانش همون کد و الگوریتم‌ها هستن! جهت اطّلاتاع بیشتر رجوع می‌دم به اون قسمت از سایت قدیمی بنیاد که توش یه سری فلسفیات گفته بود حتّی به احادیث پیغمبر و لیبرالیسم و کومونیسم و این چیزا هم سرک کشیده بود!! (فکر کنم «مسعود» یا «یه‌انقلابی» یه کپیشو داشته باشن! در هر حال چیز خوبی بود و شاید مهم‌ترین چیزی بود که بنده رو جذب کرد!) Arf1372 (بحث)
وقتی اون بخش محتوایی نداره و فقط ۴ تا عنوانه چجوری توقع داری که من متوجه بشم؟ این که دانش یه موجودیت آزاده، قبلن در صفحهٔ فلسفهٔ آزادی دانش مطرح شده، فکر کنم خیلی مساله رو برای خودت پیچیده کردی، تنها تفاوت نرم‌افزار آزاد با نرم‌افزار غیرآزاد تو روش این‌هاست. وگرنه، دانش (کد، طراحی الگوریتم و سایر زمینه‌های دانش) در نرم‌افزار آزاد همونه که نرم‌افزار انحصاری ازش استفاده می‌کنه، فقط نرم‌افزار انحصاری دسترسی افراد به دانش و استفاده از دانش رو محدود کرده و اجازهٔ مشارکت و کسب منفعت آزادانه رو به همهٔ افراد نمیده. این که چرا نرم‌افزار آزاد در گسترش دانش نرم‌افزار نقش داشته علتش اینه که از روش دانش آزاد استفاده می‌کنه و از نتایج این روش گسترش وسیع دانش بدون هیچ محدودیته. بررسی این موضوع خوبه. موردی که نوشتی خیلی خوبه ولی گنگه بهتره بیانی متفاوت و ساده‌تر براش داشته باشیم. بیان بهتر این موضوع در این مقاله یاد کردن ازش به عنوان «مابه‌ازای عینی ایده‌آل‌گرایی دانش آزاده». به صورتی که در زیر نوشتم.
یکی از اهداف نهایی دانش آزاد گسترش وسیع دانش بدون هیچ محدودیتی برای همهٔ افراد است. به طوری در حال حاضر دانش نرم‌افزار به این هدف رسیده است. در زمینهٔ نرم‌افزار آزاد افراد به همهٔ دانش نرم‌افزارهای آزاد دسترسی دارند، و همهٔ افراد می‌توانند در گسترش این دانش مشارکت آزادانه داشته باشند.
نکته: قسمتی که بولد نوشتم رو پیشنهاد میدم در مقاله قرار بدیم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۱۷ (IRDT)

مثال‌های عینی

این مثال‌های عینی هم خیلی در حوزهٔ دانش آزاد نیستن، این موارد بیشتر حول محور محتوای آزاد فعالن و با روش دانش آزاد کار نمی‌کنن. ویکی‌پدیا و جنبش نرم‌افزار آزاد مثال‌های دقیق‌تری از روش دانش آزاد هستن.
پ‌‌ن: توضیحات دانش آزاد در معرفی‌نامه به خوبی تفاوت بین محتوای آزاد و دانش آزاد رو مشخص کرده. :: ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۴۳ (IRDT)
راجع به این قسمت هم اگه دقّت می‌کردی به ترتیب میزان ربطشون و نزدیکی‌شون به دانش آزاد نوشتم‌شون! چون اصلاً هدف اینه که بگیم اینا هستن و این کارا رو کردن و این قسمتش رو ما دوست داریم و این قسمتاشم به نظرمون مشکل داره و راه حلّشم (اگه چیزی وجود داشته باشه) فیلان است! یعنی جز معرّفی قراره یه آسیب‌شناسی کوچولو هم انجام شه! تا واقع‌بینی هم رعایت شه و همه هم خوش‌حال باشن! دقیقاً مثل کاری که مقاله «متن‌باز: دروغ تجاری قابل باور» با متن‌باز کرده! یعنی هم مزایا و هم معایبشون رو از دیدگاه خودمون بیان کنیم!Arf1372 (بحث)
توضیح مجدد، این مثال‌هایی که زدی دارن محتوای آزاد رو با روش انحصاری تولید می‌کنن. این که چرا این کار رو می‌کنن، معضلشون چیه، آسیب‌شناسی‌شون چیه و سایر موارد به ایده‌آل‌گرایی دانش آزاد ارتباطی نداره، وقتی قراره مثال عینی از ایده‌آل‌گرایی دانش آزاد زده بشه، لازمه که مثال‌هایی از دانش آزاد بزنیم.وقتی چیستی روش دانش آزاد به درستی شرح داده بشه، کاملن مشخص می‌کنه که، چه مواردی در حیطهٔ دانش آزاد هستن و چه مواردی نیستن. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۲۵ (IRDT)

جدا کردن بحث

چون چندین چیز رو یه جا نوشتی (و خب به نظرم روش «یه‌انقلابی» در جدا جدا گفتن پسندیده‌تره برای صفحات بحث) بنده درست زیر هر قسمتش جوابشو می‌دم! Arf1372 (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۷:۵۹ (IRDT)
خب من هم بحث رو با توجه به عناوین با استفاده از هدرها جدا کردم. تا راحت‌تر خونده بشه، و بهش پاسخ بدیم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۱:۵۶ (IRDT)

محصور کردن ایده‌آل‌گرایی

قسمتی از مقدمه: «بهترین نتیجه زمانی حاصل خواهد شد که شما یک ایده‌آل گرایی را در قالب آن چه شدنی است محصور کنید تا به مدلی ایده‌آل گرایانه و در عین حال عملیاتی تبدیل گردد.»

با این بخش چندان موافق نیستم. وقتی ما ایده‌آل‌گرایی خودمون رو محصور در قالب آن چه شدنی است کنیم، دیگه ایده‌آل‌گرایی نیست. ایده‌های خودمون رو کوچیک کردیم. منظور از ایده‌آل‌گرایی داشتن هدف بزرگ و همگانی هست که اکثریت افراد این هدف رو قبول ندارن، یا نمی‌تونن هدف رو درک کنن. برای رسیدن به این هدف بزرگ لازمه روشی عملگرایانه پیدا کنیم. منظور از ایده‌آل‌گرایی عملیاتی همینه: داشتن هدف بزرگ، با روشی عملیاتی و پیدا کردن راهکارهایی که ما رو به این هدف بزرگ نزدیک کنه. نه محصور کردن یک ایده در قالب آنچه شدنی است.

برای نشون دادن تفاوت این دو مورد، یه مثال می زنم، ما می‌خوایم یک کوه رو فتح کنیم، و برای رسیدن به این قله نیاز به یک روش عملیاتی داریم، نمی‌تونیم بگیم چون نمی‌تونیم کوه رو فتح کنیم، ایده‌مون رو محصور کنیم و بریم یه تپه رو فتح کنیم. بلکه برای عملیاتی شدن این ایده لازم داریم راهکاری جدید پیدا کنیم، مثلن یه هلی‌کوپتر بسازیم.

ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۵۷ (IRDT)

خب اوّل جواب این قسمت رو می‌دم:
«محصور کردن ایده‌آل‌گرایی» معنیش دقیقاً همونی هست که شما مدّ نظرته! یعنی دقیقاً به جای این که بیایم یه حالت ایده‌آل رو به یک صورت نشدنی بیان کنیم بیایم به یک صورت شدنی بیان کنیم! (دقیقاً با استفاده از مثال خودت: اگه هدف فتح قلّه هست به جای بیان فتح به صورت پیاده راه‌کار فتح به کمک ماشین پرنده رو هم مطرح‌کنیم!)
شاید بیانم خوب نبوده باشه! خب شما هم آزادید و هم تشویق می‌شین که تغییرات مدّ نظرتون رو بدین!Arf1372 (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۷:۳۵ (IRDT)
در کل طرز نگارشت رو زیاد نمی‌پسندم، متن‌ها رو خیلی متکلفانه و پیچیده می‌نویسی، به نظرم بهترین حالت برای نگارش نوشتن ایده‌ها با زبانی روان و ساده است. در این مورد هم من متن رو به این صورت تغییر می‌دم
در حالی که بهترین نتیجه زمانی حاصل خواهد شد که چگونگی پیاده‌سازی ایده‌آل‌گرایی با روشی درست ومنطقی، طراحی و اجرا شود. بعدش هم توضیح بدیم که روش دانش آزاد کاملن عملیاتی و منطقیه. و تنها لازمه‌اش مشارکت داوطلبانهٔ افراده. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۴۲ (IRDT)

کلّیات

یه نکته‌ای رو هم همین الآن اضافه کنم: ممکنه بعضی از اون عناوین/زیرعنوان‌ها حتّی کم‌تر از یه حط نیازمند محتوا باشن یا اصلاً محتوا براشون در همون حد موجود باشه! شاید هم برخی‌شون قدّ دو سه صفحه بشن! پس خیلی نگران این که آی عنوان بندی فیلان است نباشین!
اگه فکر می‌کنین چیزی اضافه هست بگین (یا حتّی برین پاکش کنین خودتون! تهش اینه که آن‌دو می‌کنم دیگه!) اگرم چیزی کمه بگین (یا خودتون برین اضافه‌اش کنین! بازم تهش اینه که ادغامش می‌کنم یه به صورت طبیعی حذف می‌شه!) Arf1372 (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۰۳ (IRDT)

خلاصهٔ اون چیزی که می‌خوایم.

قراره در این مقاله بیان بشه که دانش آزاد یه ایده‌آل‌گراییه و این ایده‌آل‌گرایی کاملن عملگرایانه است.
خب عبارت بالا صورت مساله‌ای هست که قرار شرح داده بشه. خب شرح به صورت خلاصه
دانش آزاد چیست؟ دانش آزاد روشی است که همهٔ افراد... (در صفحهٔ دانش آزاد توضیح داده شده.
ایده‌آل‌گرایی چیست؟ من تعریف دقیقی از ایده‌آل‌گرایی ندارم، منظورم هر کار بزرگی هست که افراد نسبت بهش دید دقیقی ندارن و اون رو غیر ممکن می‌دونن (ایده‌های خامی در بلاگم راجع بهش نوشتم: دردسر ایده‌آل‌گرایی و سنگ بزرگ) چرا روش دانش آزاد؟ به دلیل این که ماهیت دانش آزاده (فلسفهٔ آزادی دانش) و کاری که انحصار ایجاد می‌کنه ایجاد محدودیت برای افراده و این کلی هزینه‌بره (هزینه‌هایی که انحصار به جامعه وارد می‌کند) پس برای کاهش این هزینه‌ها و پیشرفت دانش، ما روشی رو توصیه می‌کنیم بر اساس مشارکت داوطلبانهٔ افراد، شفافیت فعالیت‌ها، و برداشتن محدودیت‌ها: اسم این روش «دانش آزاد» هست.
سوالی که برای مخاطب پیش میاد، «روش دانش آزاد یک ایده‌آل‌گرایی هست و این عملی نیست»، صحبتی که اینجا انجام میشه اینه که لازمهٔ عملی شدن این ایده‌آل‌گرایی رو توضیح بدیم، به صورتی که تنها لازمهٔ عملی شدن این ایده‌آل‌گرایی اینه که افراد در این اکوسیستم مشارکت کنن و این سیستم رو تنها مشارکت داوطلبانهٔ افراد می‌سازه، همون طوری که نرم‌افزار آزاد با همین مشارکت‌های داوطلبانه به این جایگاه رسید، روش دانش آزاد در سایر زمینه‌های دانش قابل پیاده‌سازیه.
پس با این وجود مواردی که گفتم اضافی هست، بیان مواردی خارج از این چارچوب (تعریف آزادی، تعریف دانش، ارتباط دانش با نرم‌افزار آزاد) مقاله رو از هدفی که داره (شرح صورت‌مسالهٔ بالا) دور می‌کنه، و مخاطب منظور دقیق رو نمی‌فهمه. نوشتن توضیحات راجع به موارد بالا خیلی خوبه، اما در حیطهٔ خودش.
@ARF1372 با توجه به این که قصد داری این مقاله رو در کنفرانس زنجان شرح بدی، بیان موارد اضافی باعث عدم درک مخاطبی میشه که اکثریتشون هیچ ایده‌ای راجع به دانش آزاد ندارن که هیچ، روش نرم‌افزار آزاد رو هم دقیق نمی‌شناسن. همیشه بهترین کار برای توضیح یه مفهوم اینه که مفهوم رو به صورت پله‌پله به روشی که بالا نوشتم، توضیح بدی و از شاخ و برگ دادن اضافی به مفهوم پرهیز کنی. با توجه به بازخوردی که از افراد مختلف در مورد دانش آزاد دیدم، توضیح یک‌جای عناوینی که نوشتی باعث دفع افراد، به علت همون عدم درک میشه. این روشی که گفتم در مقالهٔ نقش جامعه و دولت در حمایت از نرم‌افزار آزاد هم پیاده شد و بازخورد خوبی ازش گرفتیم. ↄ⃝ سعید علیجانی (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۴۸ (IRDT)